Jak rozpocząć rozprawkę maturalną?

Z doświadczenia wiem, że uczniowie tracą wiele czasu na rozpoczęcie pisania – świadczą też o tym pokreślone arkusze, w których maturzyści rozpoczynają swoje wypowiedzi minimum dwa razy.

Na stronie CKE można znaleźć autoryzowane materiały ułatwiające naukę wprowadzania do rozważań, które posłużyły mi stworzenia poniższego opracowania. Dodatkowo na dole wpisu znajduje się link do pobrania informacji w formie PDF.

Początek jako tło

Umieszczenie poruszanego zagadnienia w rozmaitych kontekstach – czasowym (np. perspektywa historyczna), przestrzennym (np. opis miejsca), problemowym (np. wprowadzenie istotnych dla wywodu pojęć).

Temat: Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej.

W dzisiejszych czasach bardzo często podejmowanym działaniem jest badanie własnej osobowości. Coraz większa liczba osób udaje się do psychologów, aby odczytać, kim naprawdę są, co kryje się w głębi ich duszy. Otacza nas coraz więcej twierdzeń dotyczących osobowości introwertyka oraz ekstrawertyka. Jednak liczne źródła przekazują nam jednoznaczną informację, że bez względu na osobowość, człowiek to istota stadna, która została przystosowana do życia w grupie. Mimo tego istnieją osoby uważające, że tylko w samotności są w stanie żyć, funkcjonować, rozwijać się, odnajdywać sens swojej egzystencji. Na podstawie wielu przykładów z literatury można dojść do wniosku, że człowiek to tak naprawdę zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej.

Początek jako prezentacja omawianych zagadnień

Wskazanie, jakie zagadnienia zostaną poruszone w wypracowaniu, bądź wprowadzenie informacji dotyczącej stosunku autora tekstu do omawianych kwestii.

Temat: Miłość – inspiruje, ale czasem podcina skrzydła.

Miłość jest uczuciem silnie oddziałującym na ludzki umysł i duszę. Sprawia, że myślenie człowieka może radykalnie się zmienić, często prowadzi do przemian wewnętrznych. Jest podporą w staraniach oraz źródłem motywacji. Pobudza w ludziach zapał do działania, wprawia ich także w uniesienie. Niestety, czasami potrafi także negatywnie wpływać na człowieka: niweczy jego zamiary, burzy działające schematy i w konsekwencji podcina skrzydła innowatorom oraz jednostkom z ambicjami i aspiracjami. Problem ten nie tylko jest obecny w naszym codziennym życiu, lecz także bywa poruszany w utworach literackich. Chociaż to zagadnienie może być często bagatelizowane, jest bardzo ważnym motywem w ludzkiej psychice, zwłaszcza gdy chodzi o umysł bohatera literackiego, otwarty dla czytelnika.

Początek argumentacyjny

Przedstawienie tezy lub hipotezy wywodu argumentacyjnego.

Temat: Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje?

Nikt nie żyje w oderwaniu od otaczającej rzeczywistości. To, co dzieje się dookoła nas, ma wpływ na to, jak myślimy, o czym marzymy, jakie stawiamy sobie cele. Dotyczy to nie tylko ważnych wydarzeń historycznych, ale również ogólnego klimatu epoki – jej kultury i filozofii. Dowodów na słuszność tego poglądu można szukać także w losach bohaterów literackich.

Początek przyciągający

Zachęcenie do przeczytania tekstu (np. przez wprowadzenie anegdoty, sformułowanie zaskakującej obserwacji, zacytowanie aforyzmu).

Temat: Podróżowanie jako sposób na poznanie świata i samego siebie.

Ktoś kiedyś rzekł: „podróże kształcą” i tak też faktycznie bywa. Uważam bowiem, że każda podróż uczy, niesie ze sobą nowe przeżycia, doświadczenia, pozwala na wyciągnięcie wniosków. To nie tylko forma relaksu kojarzona z wakacjami – to przede wszystkim możliwość poznania świata i samego siebie.

Początek w formie pytań

Zaciekawienie odbiorcy poprzez wprowadzenie serii pytań, na które odpowiedzi znajdują się w dalszej części tekstu.

Temat: Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje?

Znana jest myśl, że człowiek nie jest samotną wyspą. Oznacza to, że jednostkę kształtują inni ludzie, czy szerzej czasy, w których ona żyje. Taka obserwacja prowokuje szereg pytań. Jak duży wpływ na człowieka ma epoka przypadająca na okres jego egzystencji? Czy osobowość istoty ludzkiej jest tworem oryginalnym? Na ile czas, w którym przyszło działać jednostce, jest motorem do działania, a na ile ograniczeniem? Z wymienionymi dylematami przyjdzie się zmierzyć w tym wypracowaniu.